आरोग्यनामा टीम : कोरोना काळात सध्या सर्वत्र लॉकडाऊन आणि अनलॉकची प्रक्रिया सुरू आहे. यावेळी घरी राहून काय करणार? असा प्रश्न अनेकांना पडला आहे. भारत देशात इंटरनेट वापरणार्यांची संख्या अधिक आहे. याचाच अर्थ हे लोक अधिककाळ स्क्रीनवर घालवतात. त्यामुळे अनेक प्रकारचे डोळयाचे आजार उध्दवत आहेत. त्यामुळे जर डोळ्यांना सूज येत असेल तर त्याकडे दुर्लंक्ष करू नका. त्याचे परिणाम कदाचित वाईट होऊ शकतातण, हे देखील जाणून घ्या. शरीरात प्रोटिन्सची कमरता भासल्यामुळे वेगवेगळे आजार उद्भवू शकतात. मुत्राद्वारे प्रथिन अधिक प्रमाणत शरीराबाहेर टाकल्याने प्रोटीन्सची कमतरता भासत असते. या समस्येला नेफ्रोटीक सिंड्रोम असेही म्हणतात. लहान मुलांमध्ये हा आजार पसरण्याचे प्रमाण अधिक आहे.
2 ते 6 वर्ष वयोगटातील मुलांना हा आजार उद्भवत असून मोठ्यांनाही याचा सामना करावा लागतोय. याबाबत डॉ. आयुष पांडे यांनी सांगितले की, नेफ्रोटिक सिंड्रोममुळे पाय आणि टाचा सूजतात तसेच इतरही समस्या उद्भवतात. या आजारात किडनी चाळणीप्रमाणे कार्य करत असतात. म्हणजेच शरीरातील विषारी आणि नको असलेले घटक बाहेर फेकण्याबरोबरच आवश्यक प्रोटीन्सही शरीराबाहेर पडतात. परिणामी, शारीरिक समस्या उद्भवतात. वेळीच याकडे लक्ष देऊन तपासणी केली नाही तर, नेफ्रोटिक सिंड्रोम वाढू शकतो. लघवीच्या माध्यमातून प्रथिन शरीराबाहेर जात असल्यामुळे डोळे आणि पोटात सूज येते. यात किडनीतील लहान वाहिका ज्या गाळण्याचे काम करताहेत त्या खराब होतात. जर वेळीच योग्य उपचार केले नाही तर नेफ्रोटिक सिंड्रोम हा आजार होऊ शकतो.
ही आहेत लक्षणं :
पोटात वेदना, उच्च रक्तदाब, भूक कमी लागणं, सतत लघवी होणं.
जेव्हा लहान मुलांमध्ये ही लक्षणं दिसतील तर त्वरित तपासणी करू घ्यावे. जर नेफ्रोटिक सिंड्रोमचे कुठलंही लक्षण दिसत असेल तर लघवीतील प्रोटीन्सची तपासणी करायला हवी. यात 24 तासांत लघवीची तपासणी करा, असे सांगितले जातं. यातून लघवीतील प्रोटिन्सचं प्रमाण किती आहे? याची माहिती मिळते. या आजाराच्या निदानासाठी रक्ताची तपासणी देखील करतात.
याची तपासणी बायोप्सीद्वारे केली जाते. यात किडनीच्या पेशीचा छोटा नमुना घेऊन डॉक्टर जी प्रक्रिया करतात त्याला किडनीची बायोप्सी, असे म्हणतात. बायोप्सीत त्वचेतून किडनीमध्ये विशेष सुई टाकतात. तिच्या सहाय्याने किडनीच्या पेशी घेतात. त्यानंतर त्यांना लॅबमध्ये पाठवतात. त्यात रक्तातील प्रथिनांची पातळी योग्य आहे की नाही? हे पाहतात.
जर त्यात प्रथिनांची पातळी कमी असेल तर आणि त्यासोबत ट्राइग्लीसेराइडचे प्रमाण पाहिले तर नेफ्रोटिक सिंड्रोमचे योग्य निदान करणे शक्य होऊ शकतं. हा आजार वाढण्याअगोदरच लहान मुलांच्या आरोग्याकडे लक्ष देणे आवश्यक आहे.