आरोग्यनामा ऑनलाइन टीम – Latest Study | मृत्यू (Death) हे जीवनाचे अटळ सत्य आहे. धार्मिक मान्यतेनुसार मृत्यूनंतर आत्मा शरीराबाहेर जातो आणि शरीर निष्क्रिय होते. मृत्यूनंतर शरीरातील अवयव काम करणे बंद करतात, श्वास थांबतात, रक्तप्रवाह शांत होतो आणि काही तासांनंतर शरीर नैसर्गिकरित्या विघटित होऊ लागते, अशीही वैद्यकीय शास्त्राची धारणा आहे. सोप्या भाषेत सांगायचे झाले तर, मृत्यूनंतर शरीर पूर्णपणे निष्क्रिय होते (Latest Study).
वैद्यकीय शास्त्रात मृत शरीराचे पुनरुज्जीवन करण्याचा किंवा मृत्यूनंतर शरीराचे अवयव पुन्हा सक्रिय करण्याचा काही मार्ग आहे का? हे नक्कीच अशक्य वाटते, जरी नुकत्याच झालेल्या एका संशोधनात, वैज्ञानिकांनी अशी एक गोष्ट आश्चर्यचकित केली आहे ज्याने संपूर्ण जगाला चकित केले आहे (Latest Study).
अमेरिकन शास्त्रज्ञांच्या एका चमूने मृत्यूचे अपरिवर्तनीय स्वरूप बदलल्याचा दावा केला आहे. एका प्रयोगादरम्यान, शास्त्रज्ञांनी मृत व्यक्तीच्या डोळ्यांमध्ये प्रकाश-संवेदनशील न्यूरॉन पेशी (Neuron Muscle) पुन्हा तयार केल्याचा दावा केला आहे. यूटा विद्यापीठातील जॉन ए. मोरान (John A. Moran) आय सेंटरमधील संशोधकांनी हा अनोखा प्रयोग केला आहे. या प्रयोगाच्या अहवालानंतर आता असे प्रश्न निर्माण होऊ लागले आहेत की मृत व्यक्तीचे अवयव खरोखरच पुन्हा सक्रिय करता येतील का (Can A Dead Person’s Organs Really Be Reactivated) ? याविषयी अधिक सविस्तर जाणून घेऊयात.
डोळ्यांच्या दुप्पट आयुष्यावर अभ्यास (Study On Double Life Of Eye) :
नेचर जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या या संशोधनानुसार, अवयवदात्याच्या डोळ्यांमध्ये प्रकाश-संवेदनशील न्यूरॉन्स दरम्यान संवाद पुन्हा स्थापित करण्यात संशोधकांच्या टीमला यश आले आहे. मध्यवर्ती चेतासंस्थेतील अब्जांश चेतापेशी विद्युत संकेतांच्या स्वरूपात संवेदी माहिती प्रसारित करत राहतात, याकडे संशोधकांनी लक्ष वेधले. डोळ्याच्या या न्यूरॉन्सला प्रकाशाची जाणीव करणारे फोटोरिसेप्टर्स म्हणून ओळखले जाते. संशोधनादरम्यान शास्त्रज्ञांनी या न्यूरॉन्सना पुन्हा सक्रिय करण्याचा प्रयत्न केला आहे.
अभ्यासातून काय समोर आलं (What Came Out Of The Study) ? :
जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या अहवालानुसार, संशोधकांच्या टीमने उंदीर आणि मानव या दोघांमध्ये मृत्यूनंतर लगेचच रेटिना पेशींची क्रियाशीलता मोजली. मृत्यूनंतर शरीरात प्राणवायूच्या कमतरतेमुळे फोटोरिसेप्टर्सचे रेटिनल पेशींशी असलेले नाते तुटू लागते, असे प्राथमिक प्रयोगांतून दिसून आले. या अभ्यासासाठी आणि प्रयोगासाठी शास्त्रज्ञांच्या दोन स्वतंत्र पथकांनी काम केले.
नेत्रपटलाला उत्तेजन देण्यात यश (Success In Retinal Detachment) :
संशोधनादरम्यान स्क्रिप्स रिसर्चच्या सहयोगी प्राध्यापक अॅन हेनेकेन (Ann Heineken) यांच्या नेतृत्वाखालील पहिल्या टीमने मृत्यूनंतर २० मिनिटांच्या आतच अवयवदात्याचे डोळे मिळवले. याउलट जॉन ए. मोरन आय सेंटरमधील सहाय्यक प्राध्यापक फ्रँक विनबर्ग यांच्या चमूने नेत्रपटलाला उत्तेजन देऊन त्याची विद्युत क्रिया मोजण्यास मदत करणारी उपकरणे वापरून अवयवदात्याच्या डोळ्यांत ऑक्सिजन व इतर पोषक द्रव्ये पुन्हा प्रसारित करण्याचा प्रयत्न केला.
मानवी मॅक्यूलावरील अभ्यास (Studies On The Human Macula) :
या अभ्यास आणि प्रयोगाविषयी बायोमेडिकल सायंटिस्ट आणि आघाडीच्या लेखिका डॉ. फातिमा अब्बास (Dr. Fatima Abbas) सांगतात, मृत्यूनंतर मानवी मॅक्युलामधील फोटोरिसेप्टर पेशी पुन्हा सक्रिय करण्यात आम्हाला यश आलं आहे. मॅक्युला हा रेटिनाचा एक भाग आहे जो आपल्या मध्यवर्ती दृष्टी आणि रंग पाहण्याच्या क्षमतेसाठी जबाबदार आहे. यापूर्वीच्या अभ्यासानुसार अवयवदात्याच्या डोळ्यांत अत्यंत मर्यादित प्रमाणात विद्युत क्रिया प्रसारित झाल्या आहेत, परंतु मॅकुलामध्ये हे प्रथमच केले गेले आहे.
मेंदूच्या लहरींवरील अभ्यास (Studies On Brain Waves) :
सिमेक्स या जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या आणखी एका संशोधनात शास्त्रज्ञांनी मृत्यूच्या वेळी एखाद्या व्यक्तीच्या ब्रेनवेव्ह्जवर अभ्यास केला.
इमर्जन्सी युनिटमध्ये दाखल झालेल्या एका ८७ वर्षीय वृद्धावर हे संशोधन करण्यात आले. त्या व्यक्तीला सतत इलेक्ट्रोएन्सेफॅलोग्राफी (ईईजी) दिली जात होती. दरम्यानच्या काळात रुग्णाला हृदयविकाराचा झटका आला आणि त्याचा मृत्यू झाला. तथापि, सतत ईईजी मॉनिटरने मृत्यूदरम्यान मानवी मेंदूच्या (Human Brain) क्रियाकलापांचे पहिले रेकॉर्डिंग प्रदान केले.
अनेक पातळ्यांवर केलेल्या अभ्यासाच्या आधारे शास्त्रज्ञांनी मृत्यूच्या काही क्षणांआधी व्यक्तीच्या मेंदूतील विविध प्रकारच्या लहरींच्या क्रियाशीलतेकडे पाहिले,
ज्यामध्ये गॅमा लहरी (Gamma Waves) अधिक प्रभावी होत्या. संशोधकांचा असा विश्वास आहे
की या लहरी आयुष्याच्या शेवटच्या क्षणांमध्ये मेमरी फ्लॅशबॅकशी (Memory Flashback) संबंधित असण्याची शक्यता आहे.
ज्यामुळे शेवटी मेंदू अतिसक्रिय होतो आणि स्मृती फ्लॅशबॅकच्या रूपात समोरच्या व्यक्तीच्या जीवनातील अनेक महत्त्वपूर्ण क्रिया खूप वेगाने पुढे जाऊ लागतात.
अवयवांच्या पुनरुत्पादनावर संशोधन (Research On Organ Reproduction) :
या अभ्यासाच्या निष्कर्षांविषयी प्राध्यापक फ्रांस विनबर्ग (France Weinberg) सांगतात, या संशोधनाचे निष्कर्ष नक्कीच आश्चर्यकारक असू शकतात.
मृत्यूनंतर अवयवांना पुन्हा सक्रिय करण्याच्या दिशेने हा एक चांगला अनुभव आहे.
या संशोधनाच्या अहवालाच्या आधारे वैज्ञानिक समुदाय आता प्रयोगशाळेत प्राण्यांना शक्य नसलेल्या पद्धतीने मानवी दृष्टीचाही अभ्यास करू शकतो.
आम्हाला आशा आहे की या प्रकारचे संशोधन आम्हाला नवीन दिशेने कार्य करण्यास प्रेरित करेल.
त्याचा सविस्तर निकाल जाणून घेण्यासाठी आणि त्याविषयी जाणून घेण्यासाठी सविस्तर चाचणी सुरू आहे.
स्रोत आणि संदर्भ
Revival of light signalling in the postmortem mouse and human retina
(Disclaimer : वरील लेखामध्ये सांगितलेले विधी, पध्दती आणि दाव्यांचं आम्ही कुठलंही समर्थन करत नाही.
त्यांना केवळ सल्ला म्हणून घ्यावं. अशा पध्दतीच्या कोणत्याही उपचार / औषध / आहारावर अंमल करण्यापुर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.)
Web Title :- Latest Study | scientists revived light sensing neuron cells in dead people s eyes all you need to know
Bad Habits For Diabetes Patients | डायबेटिसच्या रुग्णांसाठीही आहेत ‘या’ सवयी घातक, काळजी घ्या
Weight Loss Home Remedy | ‘या’ 4 ज्यूसमुळे तुमचं वजन लवकर कमी होईल; जाणून घ्या