आरोग्यनामा ऑनलाईन- दरवर्षी 14 नोव्हेंबर रोजी जागतिक मधुमेह दिन (World Diabetes Day) साजरा केला जातो. हा दिवस साजरा करण्याचे उद्दीष्ट म्हणजे या आजाराबद्दल लोकांमध्ये जनजागृती करणे, जेणेकरून त्यापासून बचाव होऊ शकेल. बदलत्या जीवनशैलीत डायबिटीज(diabetes ) हा एक सामान्य आजार बनला आहे आणि आजमितीला कोणीही त्यात अडकत चालले आहे. कोरोना विषाणूच्या बाबतीत देखील डायबिटीज अधिक धोकादायक मानला जातो. डायबिटीजपासून(diabetes ) बचाव करण्यासाठी त्याच्या संकेतांना ओळखणे आवश्यक आहे.
डायबिटीजची लक्षणे
डायबिटीजच्या रुग्णांच्या रक्तातील ग्लूकोजचे प्रमाण सामान्य पातळीपेक्षा जास्त वाढते. त्याची लक्षणे सामान्य ते गंभीर असू शकतात. टाईप 1 डायबिटीजची लक्षणे त्वरित दिसू लागतात तर टाइप 2 डायबिटीजची लक्षणे बर्याच दिवसांनंतर दिसतात आणि टाइप 2 च्या तुलनेत टाइप 1 डायबिटीजला अधिक गंभीर मानले जाते. या दोन्ही टाइपच्या रूग्णांमध्ये काही अशी लक्षणे दिसतात त्यांच्याकडे एक चेतावणी म्हणून पाहिले जाऊ शकते.
भूक आणि थकवा
डायबिटीजच्या रूग्णांना खूप लवकर भूक लागते आणि थकवा जाणवतो. आपले शरीर अन्न ग्लूकोजमध्ये रूपांतरित करते, ज्यामुळे आपल्याला शक्ती मिळते, परंतु ग्लूकोज घेण्यास पेशींना इंसुलिन आवश्यक असते. डायबिटीजमध्ये शरीर पुरेशा प्रमाणात इंसुलिन तयार करण्यास असमर्थ असते, ज्यामुळे शरीर सर्वकाळ थकलेले राहते आणि रुग्णाला फार लवकर भूक लागते.
वारंवार लघवी आणि तहान लागणे
डायबिटीजच्या रूग्णांना वारंवार वॉशरूममध्ये जावे लागते. ग्लूकोज मूत्रपिंडांद्वारे शरीरात शोषले जाते, परंतु डायबिटीजच्या रुग्णांमध्ये ब्लड शुगर वाढल्यामुळे मूत्रपिंड व्यवस्थित कार्य करत नाही आणि रुग्णाला वारंवार लघवी लागत राहते. वारंवार वॉशरूमला जाण्यामुळे रुग्णाला खूप तहान लागते.
तोंडाला कोरड पडणे आणि खाज सुटणे
डायबिटीजच्या रुग्णांचे तोंड खूप लवकर कोरडे पडते आणि त्वचेला खाज सुटू लागते. वारंवार लघवी केल्याने शरीरात द्रवपदार्थाचे प्रमाण कमी होऊ लागते, ज्यामुळे तोंड कोरडे पडू लागते. शरीरातील ओलाव्यामुळे त्वचेला खाज सुटणे सुरू होते.
अस्पष्ट दिसणे
शरीरातील द्रवपदार्थाच्या बदलांचा परिणाम डोळ्यांवरही होतो. डायबिटीजच्या रुग्णांच्या डोळ्यात सूज येऊ लागते आणि त्यांना अस्पष्ट दिसू लागते.
इन्फेक्शन होणे
डायबिटीजच्या काही रुग्णांमध्ये स्किन इन्फेक्शन देखील होते. या व्यतिरिक्त शरीरावर कुठे कापले गेले असेल किंवा जखम झाली असेल तर बरे होण्यासाठी बराच वेळ लागतो. कधीकधी पाय देखील दुखू लागतात.
वजन कमी होणे
डायबिटीजच्या रुग्णांना खाल्ल्याने ऊर्जा मिळत नाही, ज्यामुळे त्यांचे वजन वेगाने कमी होऊ लागते. जरी आपण आपल्या अन्नात काही बदल केले नाहीत, तरीही आपले वजन आपोआप कमी होऊ लागते.
डॉक्टरांशी कधी संपर्क साधावा
जर तुमचे पोट दुखत असेल, वारंवार तहान व लघवी लागत असेल, श्वासाची गती वाढली असेल तर ताबडतोब तुमच्या डॉक्टरांशी संपर्क साधा. जर तुमचे वय 45 वर्षांपेक्षा जास्त असेल किंवा तुम्हाला डायबिटीज होण्याची शक्यता जास्त असेल तर तुमची चाचणी जरूर करून घ्यावी.
टीप :- वरील लेख हा माहिती म्हणून देण्यात आलेला आहे. यातून आम्ही कोणताही दावा करत नाही. त्यामुळं काहीही करण्याआधी एकदा डॉक्टरांचा किंवा तज्ज्ञांचा सल्ला नक्की घ्या. प्रोफेशनल अॅडव्हाईस म्हणून या लेखाचा वापर करू नये.
काही गोष्टी काहींना सूट होतात तर काहींना सूट होत नाहीत. तसेच काही लोकांना काही पदार्थांची अॅलर्जीही असते. त्यामुळं तुम्हाला अॅलर्जी असणारे पदार्थ वापरणं टाळावं.